Blog 5: Installateur

In de vorige blog hebben we gekeken naar de toepassing van staalframe vanuit het perspectief van een constructeur. In deze blog kijken we naar staalframebouw vanuit het perspectief van een installateur. Voor de installatietechniek zijn er flink wat voordelen maar uiteraard ook enkele aandachtspunten.

Vroeg aan tafel...

Het is bij staalframe mogelijk om gaten in de liggers en stijlen te maken en daar de leidingen doorheen te voeren. Deze gaten worden aangebracht na overleg met de constructeur. Het is van groot belang dat dit overleg zo vroeg mogelijk in het proces plaats vindt, zodat beide vakgebieden de eisen/wensen op elkaar af kunnen stemmen. Vaak heeft een installateur bijvoorbeeld leidingwerk van minimaal 110 mm nodig voor toilet of 125 mm voor WTW of mechanische ventilatie. Deze gaten zijn te groot voor een C200 waardoor praktisch vaak al voor een C250 gekozen moet worden. De constructeur kan deze eis meenemen in zijn berekening en zo kosten besparen door een voor een grotere h.o.h. afstand van de liggers te kiezen.

Sparingen in liggers

We hebben de vuistregels al eerder genoemd maar omdat ze zo belangrijk zijn, gaan we er toch nog iets dieper op in.

  • Sparingen mogen niet helemaal bij de oplegging of in het midden van de overspanning worden aangebracht. De voorkeur heeft om ze alleen aan te brengen tussen 1/8e en 3/8e van de overspanningslengte van de ligger. Dit geldt voor beide zijden van de ligger.
  • Maak ronde of ellipse gaten nooit groter dan 60% van de hoogte van het profiel, vierkante gaten zijn sowieso ongewenst! Dit betekent dat bij een C200 een gat van maximaal 120 mm mogelijk is. Gaten die veel worden toegepast bij vloerliggers zijn 140 of 165 mm. Eigenlijk kunnen deze gaten dus alleen in een C250 of groter worden toegepast, of de belastingen moeten zo laag zijn dat de constructeur toch akkoord gaat.
  • Plaats gaten altijd zo ver uit elkaar dat de h.o.h. afstand tussen de gaten minimaal tweemaal de diameter is.

Bij hoge dwarskrachten of bijvoorbeeld een wand ter plaatse van de sparing moet altijd overlegd worden of het profiel sterk genoeg is. Als de installateur vroeg aan tafel zit kan de constructeur hier al in meedenken in zijn berekening.

Woning Ridderkerk

Voor de woning in Ridderkerk hebben we ervoor gekozen om ook de installaties in Tekla te tekenen. Hierdoor kon exact het leidingverloop worden vastgesteld, clashes worden opgelost, de sparingen op de juiste posities worden gestanst en we konden hierdoor ook de leidingen duidelijk op de productietekeningen zien. Hierdoor zaten alle leidingen al perfect op hun plek, konden alle elementen worden afgevuld met isolatie en veerregels en hoefden in het werk alleen de moffen nog verschoven of verlijmd te worden.

BIM en prefab

Afvoer en WTW-buizen zijn vrijwel altijd uitgevoerd als harde buizen. Aangezien de liggers in de regel ongeveer om de 60 cm liggen is het niet mogelijk lange leidingen in het werk pas te plaatsen. Dit kan verschillende manieren worden opgelost:

  1. Na het plaatsen wordt het leidingwerk met flexibele buizen of losse stukken aangebracht. Vooral losse stukken brengen een groter risico op lekkage met zich mee. Beide zorgen voor hogere leidingweerstanden dus hebben niet de voorkeur. Daarnaast is het arbeidsintensief om alle leidingen in het werk uit te voeren en is het niet mogelijk de elementen te vullen met isolatie en eventuele bekleding of rachelwerk.
  2. Tijdens het plaatsen van de elementen is een installateur aanwezig die in specifieke elementen de buizen naar binnen schuift. De foutenkans is hierbij groter omdat er vaak de druk is om zo snel mogelijk de elementen te plaatsen. Daarnaast kan ook hierbij de isolatie en eventuele bekleding niet worden aangebracht. Het voordeel is dat er langere lengtes in het element kunnen worden gestoken waardoor minder koppelstukken nodig zijn en er dus een lagere kans op lekkage en leidingverliezen zijn.
  3. Wanneer van te voren goed is nagedacht over de installaties, kunnen deze al tijdens de productie worden aangebracht. Het voordeel hiervan is dat duidelijke bestellijsten kunnen worden gemaakt, het leidingwerk bijna volledig kan worden aangebracht en de foutmarge veel lager is. Ook komen eventuele clashes al in een vroeg stadium aan het licht en kan al rekening worden gehouden met sparingen voor bochten, kruisende leidingen en kan ook zetwerk al met sparingen besteld worden. Dit levert weer minder werk op tijdens het prefabriceren van de elementen. Deze manier van werken vraagt wel een goede afstemming van installateur en product waarbij BIM een grote rol speelt!

Wilt u verder doorpraten over de mogelijkheden van BIM, installaties of staalframe?  Neem dan gerust contact met ons op.